Wat is Masochisme?

Al eerder bespraken we het begrip sadisme op deze site, en dan mag het begrip masochisme natuurlijk niet ontbreken. Beiden aanwezig op dezelfde medaille, maar ieder aan een eigen zijde. Veel mensen kunnen het begrip sadisme vaak nog wel plaatsen, maar voor masochisme lijkt er toch wat minder begrip. Want hoe is het mogelijk dat er mensen zijn die van pijn kunnen genieten? Of pijn nodig hebben als wezenlijk onderdeel van hun bestaan. En geniet een masochist ook van de pijn, als hij (bijvoorbeeld) onverwachts zijn teen stoot? En waar komt het begrip masochisme eigenlijk vandaan? In deze blog duiken we dieper in de masochistische beleving.

Leopold von Sacher-Masoch

Allereerst, laten we de term zelf ontrafelen. Masochisme, afgeleid van de naam van de Oostenrijkse schrijver Leopold von Sacher-Masoch, verwijst naar het verkrijgen van plezier, vaak seksueel genot, uit het ondergaan van pijn of vernedering. Het is belangrijk om te benadrukken dat dit plezier strikt persoonlijk is; wat de een als pijnlijk ervaart, kan voor de ander een bron van diep genot zijn. Dit spectrum van ervaringen maakt masochisme tot een diep persoonlijke en subjectieve beleving.

Extreem zware workout

Masochisme is echter niet alleen beperkt tot de slaapkamer. Het kan zich ook manifesteren in niet-seksuele contexten, zoals het zoeken naar uitdagende situaties die stress of pijn veroorzaken, met het doel om daar uiteindelijk een vorm van voldoening uit te halen. Denk bijvoorbeeld aan het voltooien van een extreem zware workout of het overwinnen van een persoonlijke angst. Het gaat dus om veel meer dan alleen een seksuele voorkeur; het is een complexe interactie tussen lichamelijke sensaties en psychologische behoeften.

Emotioneel evenwicht

Interessant genoeg heeft de psychologie masochisme uitgebreid bestudeerd, niet alleen als een fenomeen op zich, maar ook in relatie tot andere aspecten van menselijke interactie en welzijn. Freud, bijvoorbeeld, beschouwde masochisme als een sleutelcomponent in het menselijk gedrag, gelinkt aan het concept van het doodsinstinct. Moderne psychologen bekijken het vaak vanuit het perspectief van copingmechanismen^*, zelfontdekking, en het zoeken naar emotioneel evenwicht.

Psychologen benadrukken dat masochistische neigingen niet per definitie ongezond zijn; ze worden pas problematisch als ze iemands dagelijks functioneren beïnvloeden of voortkomen uit onverwerkte trauma’s.

^{* Alles wat we met ons verstand of met de emotie doen om met een probleem of stress om te gaan, of wat we doen om die problemen te willen omzeilen, heet een copingstrategie of coping mechanisme.}

De M binnen BDSM

De vorm van masochisme die de M voor zijn rekening neemt, binnen het begrip BDSM, is waarschijnlijk wel de meest besproken “letter” binnen het begrip BDSM. In deze vorm is er (veelal) sprake van seksuele bevrediging in het ondergaan van pijn, vernedering of onderwerping. Het is belangrijk te benadrukken dat binnen gezonde, consensuele relaties, seksueel masochistische praktijken een vorm van persoonlijke expressie en plezier kunnen zijn. Communicatie, wederzijds respect en duidelijke grenzen (SSC) zijn belangrijk om ervoor te zorgen dat deze activiteiten verrijkend en veilig zijn voor alle betrokkenen.

Wat maakt masochisme zo fascinerend?

Is het de ultieme uitdrukking van vertrouwen, een spel van macht en overgave, of simpelweg een manier om het spectrum van menselijk genot te verkennen? Het antwoord is wellicht zo divers als de mensen die zich met masochistische praktijken bezighouden. Wat ik wel kan zeggen, is dat het een venster biedt op de complexiteit en rijkdom van het menselijk verlangen, een gebied dat nog steeds veel verborgen houdt.

Masochisme buiten BDSM

Buiten de BDSM manifesteert masochisme zich soms op subtiele manieren in ons dagelijks leven. Het kan verschijnen in de vorm van het opzoeken van situaties die stress of angst veroorzaken, het blijven in ongezonde relaties, of het voortdurend kiezen voor paden die ons niet dienen. Dit soort gedrag kan voortkomen uit een onbewuste wens om te lijden, vaak als een manier om te gaan met schuldgevoelens, een laag zelfbeeld, of onopgeloste psychologische kwesties.

En om terug te komen op de vraag in de eerste alinea: “geniet een masochist ook van het stoten van zijn teen”, dan kan ik hier volmondig “nee” op zeggen. Ook een masochist zal vloeken en tieren als hij zijn teen stoot. Deze vorm van pijn is echt volledig anders dan het ondergaan van bewuste pijnprikkels. (Geloof me, mijn (masochistische) slavin kan als een bootwerker vloeken, als zij haar teen stoot).

Conventionele opvattingen over genot

Plezier en pijn kan soms verrassend dicht bij elkaar liggen. De menselijke ervaring is rijk en veelzijdig. Het doorbreekt de conventionele opvattingen over wat genot kan zijn en nodigt uit om met een open geest naar onszelf en anderen te kijken. Of je nu zelf masochistische neigingen hebt of gewoon nieuwsgierig bent naar het onderwerp, het belangrijkste is om een houding van respect, openheid, en begrip te behouden. Want in de veelkleurige mozaïek van menselijke seksualiteit en interactie, is er altijd meer te leren, te begrijpen, en te waarderen.

Meer informatie

Wat is sadisme?
Wat is BDSM?
Beginnen met BDSM

Bronvermelding

Tekst: Meesteres Moriah
Fotografie: 123rf.com