Deviant: Wie bepaalt wat normaal is?

Deviant betekent ‘afwijkend van het normale’ of afwijkend van de geldende culturele normen. Eigenlijk een ander woord voor pervers, maar het kan ook een delict zijn (afwijkend van de wet). Wat afwijkend gedrag is, varieert tussen samenlevingen onderling, maar ook daarbinnen tussen bijvoorbeeld sociale klassen. Daarnaast varieert dit door de tijd heen terwijl een maatschappij zich ontwikkelt. Wat maakt ons anders, en wanneer noemen we dat “deviant”?

Deviant, dat betekent… afwijken?

Om te beginnen: ja, het woord “deviant” komt van het Latijnse deviāre, wat zoiets betekent als “afwijken van het pad.” Het idee van deviant gedrag draait om het breken van een bepaalde norm of regel, en dat kan variëren van iets kleins – een kapsel dat net wat extravaganter is dan de buurvrouw gewend is – tot dingen die veel dieper gaan, zoals levenskeuzes of persoonlijke voorkeuren die buiten de maatschappelijke kaders vallen.

Wanneer is iets dan deviant?

Het interessante aan deviant gedrag is dat er geen harde lijn bestaat over wat wél of niet normaal is. De grens is beweeglijk en flexibel, en vaak is het gewoon een kwestie van tijd of cultuur. Wat in de ene tijd “deviant” is, wordt in een andere periode mogelijk de norm. Kijk bijvoorbeeld naar tattoos en piercings. Een paar decennia geleden waren deze in veel kringen behoorlijk schokkend, terwijl je vandaag de dag zelfs oma’s tegenkomt die hun kleinkinderen showen dat ze nu ook eindelijk dat roosje op hun enkel hebben. En zo zie je maar weer, wat vroeger vreemd was, wordt langzaam omarmd.

Maar het werkt niet altijd zo. Sommige gedragingen blijven voor veel mensen een brug te ver. Denk aan alternatieve relatievormen zoals polyamorie of BDSM. Hoewel de acceptatie groeit, blijft er toch nog een mysterieus waasje hangen rondom die thema’s. Waarom? Waarschijnlijk omdat mensen het moeilijk vinden om te begrijpen wat ze niet zelf ervaren.

Wie bepaalt eigenlijk wat normaal is?

Een vraag die we onszelf maar zelden stellen, toch? Wat is “normaal”? En wie heeft het recht om daar een stempel op te drukken? Vaak worden de normen en waarden van een maatschappij niet bewust bepaald, maar ontstaan ze simpelweg omdat de meerderheid op een bepaalde manier leeft en handelt. Stel je voor dat we allemaal naar dezelfde film zouden kijken en elkaar daarna allemaal zonder enige discussie zouden vertellen dat dit de beste film ooit is. Al snel zouden anderen dat idee overnemen, zelfs als ze het misschien niet helemaal met de keuze eens zijn.

Normen zijn dus vaak het resultaat van gewoontes en stilzwijgende afspraken die door de meerderheid worden gedragen. De norm is als een ongemerkt ontstaan comfortdeken die we om ons heen slaan. Maar wat als jij net niet past in dat idee van “comfort”? Wat als je die deken kriebelt en het idee van een andere, minder gangbare keuze veel aantrekkelijker lijkt? Tja, dan word je misschien al snel als “deviant” bestempeld.

Is deviant dan fout?

Absoluut niet. Natuurlijk zijn er vormen van deviant gedrag die niet wenselijk of zelfs schadelijk zijn, zoals gewelddadig gedrag of daden die anderen schade toebrengen. Maar het gros van deviant gedrag is eigenlijk tamelijk onschuldig en vaak zelfs vernieuwend. Een beetje buiten de lijntjes kleuren kan zorgen voor vernieuwing en groei, zowel persoonlijk als maatschappelijk. Stel je eens voor hoe de kunstwereld eruit zou zien zonder kunstenaars die met conventies breken, of hoe weinig innovatie er zou zijn als niemand durfde te experimenteren. De wereld heeft juist ruimte nodig voor afwijking, voor het ongebruikelijke en het verrassende.

Daarnaast kan deviant gedrag helpen om bestaande normen onder de loep te nemen. Mensen die bewust afwijken zetten anderen aan het denken. Dat hoeft niet eens altijd bewust te zijn, maar kan simpelweg gebeuren door een andere manier van leven of denken te omarmen. Daardoor ontstaat ruimte voor nieuwe ideeën en manieren van samenleven.

De charme van de deviant

Deviant zijn is geen belediging, maar eigenlijk een verborgen compliment. Als iemand zegt dat je deviant bent, betekent dat dat je kennelijk genoeg lef hebt om te kiezen voor iets wat bij jou past, ongeacht of anderen het vreemd vinden of niet. Je volgt je eigen pad, en dat is precies wat een maatschappij nodig heeft: mensen die niet bang zijn om hun eigen koers te varen en daarbij eventueel een beetje wrijving veroorzaken.

Het is eigenlijk een beetje ironisch, toch? De maatschappij is gebouwd op innovaties die vaak voortkomen uit het idee van deviant gedrag, terwijl dezelfde maatschappij diezelfde innovaties soms met argwaan bekijkt. Maar zoals met alles in het leven, verandert ook dit. Normen verschuiven, en wie weet wordt jouw deviante gedrag over tien jaar wel de nieuwe norm.

Klein steuntje in de rug nodig?

Heb jij een verlangen naar een BDSM-beleving en wil je hier op een normale (en vrijblijvende) manier over praten? Wellicht kan een live date met mij, je hierin tegemoet komen. Of boek een informatieve, inspirerende, op maat samengestelde privé workshop voor de beginnende meesteres/meester, single sub of voor koppels.

Meer informatie

Hoe belangrijk is BDSM voor mij? Zou ik het kunnen missen?
De ware Femdom zit verborgen in ons volledige zijn
Omarming van mijn Femdom

Bronvermelding

Tekst: Mrs Moriah
Afbeelding: 123rf.com